Gittikçe artan sayıda çalışma, disleksinin nörobiyolojik temelini araştırmayı hedeflemiş ve disleksik okuyucularda beyin ağlarının atipik gelişimini destekleyen kanıtlar sağlamıştır. Çoğu çalışma, daha önce okuma ile ilişkili belirli beyin bölgelerine odaklanmıştır. Nöroanatomi ile ilgili olarak, birkaç çalışma, disleksiklerin okuma ağının anatomik temelini oluşturan ana beyaz cevher yolları boyunca bozulmuş yapısal bağlantı ve işitsel işleme için anahtar alanlarda asimetriler gösterebileceğini ileri sürmüştür. Fonksiyonel manyetik rezonans (fMRI) çalışmalarından elde edilen kanıtlar, spesifik beyin sistemlerinin beyin aktivasyonlarında farklılıklar göstermektedir. Disleksikler, kelime tanıma, işitsel kortekste fonolojik işlem ve çok duyusal bölgelerde grafem ve fonemlerin entegrasyonu için görsel alanların anormal uzmanlaşmasını sergiliyor gibi görünmektedir. Birkaç çalışma, bir harf ve bir sesin eşleşip eşleşmediğini anlamanın çok temel sinirsel sürecinin, yıllarca okumaya maruz kaldıktan sonra bile yetişkin disleksiklerde sapkın kalabileceğini ve bu nedenle çok fazla öğrenildiğini ortaya koydu ve atipik argümanı daha da desteklemiştir. (Shaywitz,2008)
Disleksiklerde nöral aktivasyonları veya ağları tipik okuyuculara karşı açıklarken literatürde işlevsiz ve bozuk terimleri sıklıkla kullanılmaktadır. Bu, bazı yazarlar tarafından, bulguların sadece iki grup arasındaki beyin aktivitesindeki sapmaları gösterdiği ve dislekside hiçbir “çekirdek” beyin fonksiyonunun etkilenmediğini gösterdiği için eleştirilmişti. Ayrıca, nörobiyolojik kökenin beyin disfonksiyonu ve disleksi gibi nörogelişimsel bir bozukluğu ima etmediği, bunun yerine “nörolojik çeşitliliğin” doğal bir ürünü olarak düşünülebileceği tartışılmıştır. Bu argüman mantıklı görünse de, bunu okuryazar toplumlarda disleksi tedavisi ihtiyacıyla bağdaştırmak zordur. Disleksiklerde beyin bulguları, yaşam kalitesi üzerinde yüksek etkiye sahip bir beceriyi sağlamada kalıcı eksiklikler ve bireylerin çoğunda verimli bir şekilde geliştirilen bir okuma ağından sapma gösterdikleri için atipiklik gösterdikleri için işlevsizliği yansıtır. Daha da önemlisi, bu otizm, anksiyete ve depresyon gibi diğer zihinsel bozukluklarla ilişkili beyin farklılıklarına benzer şekilde, gruplar arasında kesintili bir dağılım ve kategorik bir ayrım anlamına gelmez.(Maisog,2008)
KAYNAKÇA
Shaywitz S., Shaywitz B. Paying attention to reading: The neurobiology of reading and dyslexia. Dev. Psychopathol. 2008;20:1329–1349.
Maisog J.M., Einbinder E.R., Flowers D.L., Turkeltaub P.E., Eden G.F. A Meta-analysis of Functional Neuroimaging Studies of Dyslexia. Ann. N. Y. Acad. Sci. 2008;1145:237–259
